ماده ۸۶۱ قانون مدنی
موجب ارث دو امر است: نسب و سبب.
+ موجب ارث عبارت از رابطهای است بین دو نفر که در اثر فوت یکی، دیگری از او قهراً ارث ببرد، رابطه مزبور قرابت (خویشاوندی) است.
+ موجب ارث دو امر است:
الف) نسب:
نسب عبارت است از اتصال کسی به وسیله ولادت به دیگری، خواه آنکه نسب منتهی به او شود مانند پسر نسبت به پدر و یا آنکه نسب آن دو به شخص ثالث منتهی گردد مانند نسب دو برادر که به پدر منتهی میشود. بنابراین نسب بر دو قسم است:
۱) نسب به خط مستقیم: و آن عبارت از خویشاوندی است که به وسیله ولادت یکی از دیگری محقق میگردد و بدین جهت آن را عمودی نامند. کسانی که دارای چنین رابطهای هستند خویشاوندان به خط عمودی یا اقربای عمودی گویند. و آن بر دو قسم است:
- خویشاوندان صعودی: و آنان عبارت از کسانی میباشند که شخص از آنها متولد شده است مانند پدر، مادر، جد و جده هر چه بالا رود.
- خویشاوندان نزولی: وآنان عبارت از کسانی میباشند که از شخص متولد شدهاند مانند اولاد اولاد هرچه پایین روند.
۲) نسب به خط اطراف: و آن عبارت از خویشاوندی است بین دو نفر که به وسیله ولادت از یک نفر به وجود آمده است خواه ولادت مزبور بدون واسطه باشد مانند برادر و خواهر و یا به واسطه مانند پسربرادر، پسرخواهر، دختر عمو و پسرعمه.
کسانی که دارای خویشاوندی به خط اطراف هستند، اقربای به خط اطراف نامند.
اشخاص مزبور که خویشاوندی آنان به یک نفر منتعی میشود گاه آن یک نفر پدر تنها است که آنها را اقربای ابی (پدری) یکدیگر گویند. و گاه از یک پدر و مادر هستند که آن دو برادران ابوینی میباشند.[۱]
ب) سبب:
سبب عبارت از خویشاوندی است بین دو نفر که در اثر رابطه زوجیت به وجود میآید.[۲]