ماده ۱۶0 قانون آیین دادرسی مدنی

دعوای مزاحمت

دعوای مزاحمت عبارت است از:

دعوایی که به موجب آن متصرف مال غیرمنقول درخواست جلوگیری از مزاحمت کسی را می‌نماید که نسبت به متصرفات او مزاحم است بدون اینکه مال را از تصرف متصرف خارج کرده باشد.

تفسیر ماده ۱۶0 قانون آیین دادرسی مدنی

نکته ۱- برای مثال، شخصی پنجره‌ای در ملک خود به ملک مجاور باز نماید و یا ناودان ملک را طوری قرار دهد که آبریز آن در ملک مجاور باشد، متصرف ملک مجاور می‌تواند علیه او دعوای مزاحمت اقامه کند. در این دعوا نیز دادگاه تنها تصرف بدون مزاحمت سابق خواهان و مزاحمت فعلی خوانده را مورد توجه قرار داده و در صورت احراز این دو امر و اینکه مزاحمت بدون رضایت خواهان و به غیر وسیله قانونی بوده، حکم به رفع مزاحمت صادر خواهد نمود.[۱]

نکته ۲- در مواردی ممکن است دعوای ممانعت از حق با دعوای مزاحمت اشتباه شود؛ در حالی که تمایز این دو دعوا به روشنی قابل تشخیص است.

در ممانعت از حق، عمل فاعل، به طور کلی مانع استفاده‌کننده از حق می‌شود؛ در حالی که در مزاحمت، علم فاعل، اخلال جزئی در تصرف ایجاد می‌نماید، بی‌آنکه بهره‌مندی متصرف را به طور کلی، غیرممکن نماید.[۱]

پس در دعوای ممانعت از حق، مدعی‌علیه از استفاده صاحب حق، از حق، ممانعت می‌کند بطوری که استفاده غیرممکن می‌گردد اما در دعوای مزاحمت استفاده از مال غیرمنقول برقرار است اما آن استفاده در اثر اعمال شخص مزاحم، با زحمت و مشقت همراه می‌گردد.[۲]

نکته ۳- ضرورت استمرار مزاحمت: در صورتی که شخصی سابقا مزاحم تصرفات دیگری شده باشد و این مزاحمت پایان یافته باشد طرح دعوای رفع مزاحمت ممکن نخواهد بود؛ زیرا مطابق ماده ۱۶0 مزاحمت باید ادامه داشته و حالیه باشد.[۲]

نکته ۴- کلمه کلیدی دعوای مزاحمت در سوالات آزمونی، “اخلال جزیی” است، به این معنی که زمانی که از این کلمه استفاده می شود منظور ایجاد مزاحمت است.

نکته ۵- ایوب مدعی است که ناصر، اخلال جزیی در تصرفات او در مال ایجاد کرده بی آنکه مال را از تصرف او به طور کلی خارج کند. وی باید دعوای حقوقی با عنوان دعوای مزاحمت، اگر مال غیرمنقول باشد اقامه کند.(ارشد ۹۳)

سوالات چهارگزینه‌ای