ماده ۹۶ قانون آیین دادرسی مدنی

ارائه اصول اسناد در جلسه دادرسی

خواهان باید اصل اسنادی که رونوشت آنها را ضمیمه دادخواست کرده است در جلسه دادرسی حاضر نماید. خوانده نیز باید اصل و رونوشت اسنادی را که می‌خواهد به آنها استناد نماید، در جلسه دادرسی حاضر نماید. رونوشت اسناد خوانده باید به تعداد خواهان‌ها بعلاوه یک نسخه باشد. یک نسخه از رونوشت‌های یادشده در پرونده بایگانی و نسخه دیگر به طرف تسلیم می‌شود.

در مورد این ماده هرگاه یکی از اصحاب دعوا نخواهد یا نتواند در دادگاه حاضر شود، چنانچه خواهان است باید اصل اسناد خود را، و اگر خوانده است اصل و رونوشت اسناد را به وکیل یا نماینده خود برای ارائه در دادگاه و ملاحظه طرف بفرستد، والا، در صورتی که آن سند عادی باشد و مورد تردید و انکار واقع شود، اگر خوانده باشد، از عداد دلایل او خارج می‌شود و اگر خواهان باشد و دادخواست وی مستند به ادله دیگری نباشد، در آن خصوص ابطال می‌گردد.

در صورتی که خوانده به واسطه کمی مدت یا دلایل دیگر، نتواند اسناد خود را حاضر کند، حق دارد تاخیر جلسه را درخواست نماید. چنانچه دادگاه درخواست او را مقرون به صحت دانست، با تعیین جلسه خارج از نوبت، نسبت به موضوع رسیدگی می‌نماید.

تفسیر ماده ۹۶ قانون آیین دادرسی مدنی

+ با توجه به عبارت «جلسه دادرسی» به کار رفته در ماده ۹۶، و به قرینه ماده ۲۱۷ قانون آیین دادرسی مدنی، که انکار و تردید را «تا اولین جلسه دادرسی» مجاز اعلام نموده، ارائه اصول اسنادی که تصویر یا رونوشت آنها پیوست دادخواست می‌باشد در اولین جلسه دادرسی الزامی است.[۱]

+ ارائه اصل مستندات در صورتی الزامی است که طرف مقابل درخواست نماید. بنابراین چنانچه خوانده حاضر بوده و درخواست ارائه اصول مستندات را ننماید دادگاه نمی‌تواند، راسا، خواهان را مکلف به ارائه آنها نماید. در غیبت خوانده نیز باید خواهان را از ارائه اصول مستندات معاف دانست.[۲]