ارتباط اجرت‬ المثل با نحله

رأی دادگاه تجدیدنظر استان

پرونده کلاسه *تصمیم نهایی شماره *
تجدیدنظرخواه: خانم ط. ج. فرزند ع. به نشانی *
تجدیدنظرخوانده: اقای ک. ر. ن. فرزند ر. با وکالت اقای م. ش. فرزند ق. به نشانی *
تجدیدنظر خواسته: صدور گواهی عدم امکان سازش به درخواست زوج
* رای دادگاه *
در دادخواست تجدید نظرخواهی خانم ط. ج. فرزند ع. به طرفیت اقای ک. ر. ن. فرزند ر. با وکالت اقای م. ش. نسبت به دادنامه *مورخه ۱۴۰۱/۱۱/۸ صادره از شعبه *( پرونده *) که بر مبنای ان وفق خواسته تجدید نظر خوانده ( زوج ) گواهی عدم امکان سازش بین طرفین صادر و رای طلاق بر این مبنا صادر گردیده و ضمن رای مذکور ۱- نوع طلاق رجعی و عده ای ان سه طهر اعلام گردیده ۲- مهریه دو میلیون تومان وجه نقد به نرخ روز اعلام ۳- مبلغ هفت میلیون تومان بابت نحله و نفقه ایام عده تعیین گردیده ، پس از ابلاغ رای به طرفین در فرجه قانونی مورد تجدیدنظرخواهی زوجه قرار گرفته و پرونده به این شعبه ارجاع و به شماره *ثبت و در وقت رسیدگی قرار گرفت و طرفین دعوت به رسیدگی شده اند ، اینک هییت دادرسان این دادگاه با توجه به اظهارات طرفین و سایر محتویات پرونده ، مورد تجدیدنظرخواهی تجدیدنظرخواه در رابطه با مهریه مبنی بر اینکه مهریه یکصد سکه بهار ازادی است.مقرون به صحت تشخیص داده نشد. لذا با استناد به ماده ۳۵۸ قانون ایین دادرسی مدنی تجدید نظرخواهی در این قسمت رد و دادنامه تجدیدنظر خواسته تایید می گردد. و اما در رابطه با نوع طلاق با توجه به اظهارات زوجه در این دادگاه و وضعیت سنی او ، و نیز میزان مهریه و چگونگی و میزان نحله ، رای بدوی نیاز به اصلاح و تغییر دارد. لذا با استناد به ماده ۳۵۱ قانون مذکور ، رای بدوی بدین شکل اصلاح می گردد. ۱- مهریه یک جلد کلام اله م. مقوم به دو میلیون تومان می باشد. که هنگام طلاق زوج باید به زوجه هدیه نماید. ۲- نوع طلاق باین یایسه می باشد. و عده ندارد. و به طبع نفقه ایام عده نیز منتفی است.۳- مبلغ پنج میلیون تومان ( با توجه به مدت زندگی مشترک ) به عنوان نحله تعیین می گردد. که زوج هنگام طلاق باید به زوجه بپردازد ، رای صادره ظرف بیست روز پس از ابلاغ قابل فرجام خواهی در دیوان عالی کشور می باشد.
رییس شعبه *: م. ع. مستشارشعبه: م. م.
مدیردفترشعبه *: س.
رأی خلاصه جریان پرونده
در تاریخ ۱۴۰۱/۰۹/۰۲ اقای ک. ر. ن. با وکالت اقای م. ش. دادخواستی به طرفیت خانم ط. ج. به خواسته صدور گواهی عدم امکان سازش به منظور طلاق به دادگاه خانواده شهرستان *تقدیم نموده است.وکیل خواهان دادخواست مزبور را چنین توضیح داده است.که به موجب سند ازدواج شماره ۱۸۱۹۱ مورخ ۱۴۰۰/۷/۲۰ تنظیمی در دفتر ازدواج شماره ۲۴۰ خوانده با مهریه دو میلیون تومان به عقد نکاح دائم خوانده درامده است.و چون در حال حاضر قادر به ادامه زندگی مشترک نمی باشد. لذا صدور گواهی عدم امکان سازش مورد استدعا است. ابتدا پرونده به شعبه *ارجاع شده است. ( ص ۱۳ ) و چون سازش بین زوجین حاصل نگردیده پرونده اعاده شده و جهت رسیدگی به شعبه *ارجاع شده است.دادگاه دستور تعیین وقت رسیدگی و دعوت از طرفین را صادر نموده و در تاریخ ۱۴۰۱/۱۰/۱۹ در وقت مقرر با حضور قاضی مشاور دادگاه خانواده و نیز با حضور خوانده وکیل خواهان جلسه رسیدگی تشکیل داده است.و در ان جلسه وکیل خواهان اظهار داشته است.خواسته به شرح دادخواست تقدیمی است.سپس خوانده اظهار داشته است.به هیچ عنوان حاضر به طلاق نیستم جهیزیه ندارم. و فرزند مشترک نداریم و کلیه حقوق ناشی از زوجیت را می خواهم ( ص ۲۳ ) دادگاه قرار ارجاع امر به داوری صادر نموده است.داوران زوجین اعلام نموده اند امکان سازش فیمابین زوجین به وجود نیامد و زوج اصرار به طلاق دارد. ( ص ۲۶ ) قاضی مشاور دادگاه خانواده به صدور گواهی عدم امکان سازش با پرداخت حق و حقوق مالی زوجه اظهار نظر نموده است. ( ص ۲۷ ) دادگاه با اعلام ختم رسیدگی اقدام به صدور دادنامه شماره *مورخ ۱۴۰۱/۱۱/۰۸ نموده است.که به موجب ان دادخواست اقای ک. ر. ن. با وکالت اقای م. ش. به طرفیت خانم ط. ج. به خواسته صدور گواهی عدم امکان سازش به منظور طلاق موجه تشخیص داده شده و گواهی عدم امکان سازش بین طرفین پرونده صادر و اعلام گردیده است.و در خصوص حقوق مالی زوجه مرقوم گردیده است.اجرای صیغه طلاق منوط است.به اینکه مبلغ دو میلیون تومان وجه نقد به نرخ روز از بابت مهریه زوجه و مبلغ هفت میلیون تومان به عنوان نفقه ایام عده و نحله در حق زوجه بپردازد و زوجه جهیزیه ندارد. و زوجین فرزند مشترک ندارند ( ص ۲۹ ) و دادنامه مزبور از سوی خانم ط. ج. مورد تجدید نظر خواهی قرار گرفته است.و پرونده به شعبه *ارجاع شده است.و شعبه اخیرالذکر به دفتر ان شعبه دستور داده به تجدید نظر خواه ابلاغ شود. ظرف سه روز اصل سند دفترچه ای ازدواج را جهت ملاحظه به دادگاه ارائه نماید. که تصویر م. اوراق دفترچه ای سند ازدواج زوجین ارائه شده و پیوست پرونده گردیده است. ( اوراق ۳۹ الی ۴۴ ) سردفتر ازدواج شماره ۲۴۰ *در پاسخ استعلام دادگاه اعلام نموده است.برابر سند نکاحیه و مدارک موجود در دفترخانه ( مهریه زوجه خانم ط. ج. ) هدیه یک جلد کلام الله مجید به مبلغ دو میلیون تومان می باشد. که سهوا در عقد نامه مبلغ ذکر نشده است.و نسخه پشتیبانی به پیوست ارسال می گردد. ( ص ۴۹ ) دادگاه با دعوت از طرفین در تاریخ ۱۴۰۲/۰۲/۲۸ در وقت مقرر با حضور تجدید نظر خواه و نیز با حضور تجدید نظر خواه ( ؟ خوانده ) و وکیل وی جلسه رسیدگی تشکیل داده است.و در ان جلسه زوجه خانم ط. ج. به عنوان تجدید نظر خواه اظهار داشته است.در تاریخ ۱۴۰۰/۰۷/۲۰ به عقد نکاح دائم تجدید نظر خوانده یعنی اقای ک. ر. ن. در امدم اعتراض من این است.که ما قبلا در هنگام عقد موقت قرار داشتیم و خانم ش. که واسطه بود و به همراه شوهرش منزل ما بود گفت فعلا در عقد موقت مهریه ۱۴ سکه باشد. ولی بعدا که عقد دائم شد مهریه یکصد و اندی باشد. و رفتیم محضر ازدواج وقتی عاقد از مهریه سوال نمود ما گفتیم مهریه قران مجید باشد. و چیزی از سکه مطرح نگردید.و عاقد هم عقد نکاح دائم را بر مبنای یک جلد کلام الله مجید جاری نمود و اعتراض من این است.که چرا ایشان ( زوج اقای ک. ر. ن. ) به قرار عمل ننمود و سپس زوج ( ک. ر. ن. ) اظهار داشته ما قبل از عقد دائم در عقد موقت یکدیگر بودیم و عقد موقت با پیشنهاد خانم ش. برمبنای ۱۴ عدد سکه خوانده شد و در مورد اینکه خانم ش. گفته باشد. وقتی عقد دائم شد مهریه یکصد عدد سکه باشد. اصلا چنین چیزی مطرح نکردیم و از نظر شرعی هم در زمان عقد موقت کسی نمی تواند تکلیف عقد دائم اینده را تعیین نماید. ، دادگاه با اعلام ختم رسیدگی اقدام به صدور دادنامه شماره *مورخ ۱۴۰۲/۰۲/۳۱ نموده است.که به موجب ان در خصوص تجدید نظر خواهی خانم ط. ج. به طرفیت اقای ک. ر. ن. ( ن. ) نسبت به دادنامه شماره *مورخ ۱۴۰۱/۱۱/۰۸ صادر شده از شعبه *، دادگاه تجدید نظر با اصلاح دادنامه تجدیدنظر خواسته از حیث نوع طلاق از رجعی به باین به علت یایسه بودن زوجه و به تبع ان منتفی شدن نفقه ایام عده و نیز اصلاح دادنامه تجدید نظر خواسته از حیث مهریه و تعیین یک جلد کلام الله مجید مقوم به مبلغ دو میلیون تومان به عنوان مهریه زوجه و تعیین مبلغ پنج میلیون تومان به عنوان نحله در حق زوجه و رد ادعای زوجه در مورد مهریه دادنامه تجدید نظر خواسته را با توجه به اصلاح به عمل امده تایید نموده است.که از سوی خانم ط. ج. مورد فرجام خواهی قرار گرفته است.که پس از انجام تبادل لوایح پرونده به دیوان عالی کشور ارسال شده و به این شعبه ارجاع گردیده است.لایحه فرجام خواه و نیز لایحه وکیل فرجام خوانده در هنگام شور قرائت می شود.
هییت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید.پس از قرائت گزارش اقای ح. پ. عضو ممیز و ملاحظه اوراق پرونده در خصوص دادنامه شماره *مورخ ۱۴۰۲/۰۲/۳۱ فرجام خواسته مشاوره نموده چنین رای می دهد:

رأی شعبه دیوان عالی کشور

دادنامه فرجام خواسته به شماره *مورخ ۱۴۰۲/۰۲/۳۱ که از شعبه *در اصلاح و تایید دادنامه شماره *مورخ ۱۴۰۱/۱۱/۰۸ شعبه *صادر شده است.قابل ابرام نبوده و مواجه با اشکال و ایراد و مقتضی نقض است.زیرا اولا در مورد حق زوجه ناشی از شرط تنصیف دارایی موجود زوج در هنگام طلاق موضوع بند الف شرایط ضمن عقد نکاح مندرج در سند ازدواج زوجین موجود در برگ ۴۲ پرونده نفیا یا اثباتا اظهارنظر و اتخاذ تصمیم نشده است.ثانیا در مورد اجرت المثل ایام زندگی مشترک زوجه اظهار نظر و اتخاذ تصمیم طبق مقررات تبصره ماده ۳۳۶ قانون مدنی نشده است.ثالثا در مورد نفقه معوقه و نفقه جاریه زوجه اظهارنظر و اتخاذ تصمیم نشده است.رابعا با توجه به اینکه در رای دادگاه بدوی جمعا مبلغ هفت میلیون تومان بابت نفقه ایام عده زوجه و بابت نحله تعیین شده است. ( ص ۲۹ ) و دادگاه تجدید نظر با اصلاح دادنامه از جهت نوع طلاق از رجعی به باین بلحاظ یایسه بودن زوجه ، نفقه ایام عده را منتفی دانسته است. ( ص ۶۴ ) ولی رای دادگاه بدوی را از این حیث اصلاح ننموده است.و مبلغ هفت میلیون تومان بدون اصلاح باقی مانده است.خامسا با توجه به مقررات و موازین حاکم فعلی وقتی نوبت به تعیین نحله در حق زوجه می رسد که اجرت المثل به زوجه تعلق نگرفته باشد. که این امر مورد توجه قرار نگرفته است.علی هذا استنادا به بند ۵ ماده ۳۷۱ و بند الف ماده ۴۰۱ قانون ایین دادرسی مدنی دادنامه فرجام خواسته نقض و پرونده به همان دادگاه صادر کننده دادنامه منقوض ارجاع می گردد. تا پس از انجام تحقیقات کامل و رفع نواقص احصایی ( به طور کامل ) رای مقتضی صادر نمایند./ط
شعبه *
ح. ط. ( رییس ) م. ح. پ. ( عضو مستشار )