ماده ۵۹۱ قانون مدنی

نکته ۱- اقسام تقسیم عبارتند از:

۱) تقسیم به تراضی:

در صورتیکه تمامی شرکاء به تقسیم مال مشترک و طرز آن راضی باشند، تقسیم به نحوی که شرکاء تراضی نمایند به عمل می‌آید زیرا هر مالکی حق همه گونه تصرف و انتفاع را از مال خود دارد و تقسیم یکی از آن تصرفات است.

۲) تقسیم اجباری:

در صورتیکه یکی از شرکاء تقسیم مال مشترک را بخواهد و شرکاء دیگر توافق بر این ننمایند، شریکی که افراز سهم خود را می‌خواهد می‌تواند از دادگاه تقسیم مال مشترک را بخواهد و دادگاه به دستور ماده ۵۹۱ قانون مدنی شرکاء را احضار و پس از جریان و ختم رسیدگی رای به افراز و تقسیم صادر می‌نماید مشروط برآنکه تقسیم مشتمل بر ضرر ممتنع نباشد که در این صورت اجبار به تقسیم نمی‌شود و باید تقسیم به تراضی باشد.[۱]

نکته ۲-  اگر مالی به دلیل ایجاد ضرر قابل تقسیم نباشد، فروخته می شود تا بهای آن به نسبت سهم شریکان تقسیم شود (ماده ۳۱۷ قانون امور حسبی و ماده چهارم قانون افراز و فروش املاک مشاع)[۲]

نکته ۳- در صورتی که بین شریکان محجور یا غایبی وجود داشته باشد، تقسیم باید به وسیله نمایندگان آن‌ها در دادگاه به عمل آید.(ماده ۳۱۳ قانون امور حسبی)[۲]