ماده ۱۷۸ قانون آیین دادرسی کیفری
جهات عذر موجه متهم از حضور
متهم مکلف است در موعد مقرر حاضر شود و اگر نتواند باید عذر موجه خود را اعلام کند. جهات زیر عذر موجه محسوب میشود:
الف- نرسیدن یا دیر رسیدن احضاریه به گونه ای که مانع از حضور شود.
ب- بیماری متهم و بیماری سخت والدین، همسر یا اولاد وی که مانع از حضور شود.
پ- همسر یا یکی از اقربا تا درجه سوم از طبقه دوم فوت شود.
ت- ابتلا به حوادث مهم از قبیل بیماریهای واگیردار و بروز حوادث قهری مانند سیل و زلزله که موجب عدم امکان تردد گردد.
ث- متهم در توقیف یا حبس باشد.
ج – سایر مواردی که عرفاً به تشخیص بازپرس عذرموجه محسوب میشود.
تبصره – در سایر موارد، متهم میتواند برای یک بار پیش از موعد تعیین شده، بازپرس را از علت عدم حضور خود مطلع سازد و موافقت وی را اخذ نماید که در این مورد، بازپرس میتواند در صورت عدم تاخیر در تحقیقات، تا سه روز مهلت را تمدید کند.
نکته ۱- فوت همسر یا یکی از اقربا تا درجه سوم از طبقه دوم، عذر موجه است بنابراین فوت اقربای طبقه سوم عذر موجه نیست.
طبق ماده ۱0۳۲ قانون مدنی، قرابت نسبی به ترتیب طبقات ذیل است:
طبقه اول) پدر و مادر و اولاد و اولادِ اولاد.
طبقه دوم) اجداد و برادر و خواهر و اولادِ آنها.
طبقه سوم) اَعمام و عَمات و اَخوال و خالات و اولادِ آنها.
نکته ۲- «بیماری های واگیردار» در بند ت، شیوع بیماریهای مسری در شهر است، بدون اینکه لزوما متهم نیز به آنها مبتلا شده باشد.[۱]
نکته ۳- مصادیق مذکور در بندهای الف تا ث، تمثیلی هستند زیرا طبق بند ج سایر موارد به تشخیص مقام قضایی عذر موجه شمرده می شود.
نکته ۴- حوادث قهری مانند سیل و زلزله زمانی موجب عذر موجه هستند که موجب عدم امکان تردد گردد.
نکته ۵- در مواردی که برای عدم حضور، متهم عذر موجه نداشته باشد، متهم میتواند برای یک بار پیش از موعد تعیین شده، بازپرس را از علت عدم حضور خود مطلع سازد و موافقت وی را اخذ نماید که در این مورد، بازپرس میتواند در صورت عدم تاخیر در تحقیقات، تا سه روز مهلت را تمدید کند.