ماده ۸۹۹ قانون مدنی
صاحبان فرض نصف
فرض سه وارث نصف ترکه است:
۱) شوهر، در صورت نبودن اولاد برای متوفاة، اگرچه از شوهر دیگر باشد؛
۲) دختر، اگر فرزند منحصر باشد؛
۳) خواهر ابوینی یا ابی تنها، در صورتی که منحصر بفرد باشد.
+ کسانی که نصف ترکه را می برند عبارتند از:
۱) زوج:
در صورتی که زوجه بمیرد و از خود اولادی نگذارده باشد، زوج نصف ترکه را می برد. و در صورت وجود اولاد، شوهر ۱/۴ (یک‌چهارم) ترکه را به ارث می برد.
ماده ۹۱۳ قانون مدنی:
در تمام صور مذکوره در این مبحث هر یک از زوجین که زنده باشد فرض خود را می‌برد و این فرض عبارت است از نصف ترکه برای زوج و ربع آن برای زوجه در صورتی که میت اولاد یا اولادِ اولاد نداشته باشد و از ربع ترکه برای زوج و ثمن آن برای زوجه در صورتی که میت اولاد یا اولادِ اولاد داشته باشد و مابقی ترکه بر طبق مقررات مواد قبل مابین سایر وراث تقسیم می‌شود.
ماده ۹۲۷ قانون مدنی:
در تمام مواد مذکور در این مبحث هر یک از زوجین که باشد فرض خود را از اصل ترکه می‌برد و این فرض عبارت است از نصف اصل ترکه برای زوج و ربع آن برای زوجه. متقربین به مادر هم اعم از اجداد یا کلاله، فرض خود را از اصل ترکه می‌برند. هرگاه به واسطه ورود زوجه یا زوجه نقصی موجود گردد نقص بر کلاله ابوینی یا ابی یا بر اجداد ابی وارد می‌شود.
ماده ۹۳۸ قانون مدنی:
در تمام موارد مزبوره در این مبحث هر یک از زوجین که باشد فرض خود را از اصل ترکه می‌برد و این فرض عبارت است از نصف اصل ترکه برای زوج و ربع آن برای زوجه. متقرب به مادر هم نصیب خود را از اصل ترکه می‌برد باقی ترکه مال متقرب به پدر است و اگر نقصی هم باشد بر متقربین به پدر وارد می‌شود.
۲) یک دختر:
در صورتی که وارث متوفی منحصر به یک دختر باشد، نصف ترکه متعلق به او است.
ماده ۹0۸ قانون مدنی:
هرگاه پدر یا مادر متوفی یا هر دو ابوین او موجود باشند با یک دختر، فرض هر یک از پدر و مادر سدس ترکه و فرض دختر نصف آن خواهد بود و مابقی باید بین تمام وراث به نسبت فرض آنها تقسیم شود مگر اینکه مادر حاجب داشته باشد که در این صورت مادر از مابقی چیزی نمی‌برد.
و در صورتی که فرزندان متوفی منحصر به دو یا چند دختر باشند، فرض ایشان ۲/۳ (دوسوم) ترکه است.
ماده ۹0۹ قانون مدنی:
هرگاه پدر یا مادر متوفی یا هر دو ابوین او موجود باشند یا چند دختر، فرض تمام دخترها دو ثلث ترکه خواهد بود که بالسویه بین آنها تقسیم می‌شود و فرض هر یک از پدر و مادر یک سدس و مابقی اگر باشد بین تمام ورثه به نسبت فرض آنها تقسیم می‌شود مگر اینکه مادر حاجب داشته باشد، در این صورت مادر از باقی چیزی نمی‌برد.
و اگر فرزند ذکوری هم داشته باشد، فرزندان به قرابت و به قاعده ذکور دو برابر اناث ارث می‌برند.
۳) یک خواهر (خواهر ابوینی یا ابی منحصر بفرد):
در صورتی که وارث متوفی منحصر به یک خواهر ابوینی یا ابی باشد، نصف ترکه را به فرض می برد و نصف دیگر را چون وارثی نیست به رد خواهد برد.[۱][۲]
ماده ۹۱۷ قانون مدنی:
هر یک از وراث طبقه دوم اگر تنها باشد تمام ارث را می‌برد و اگر متعدد باشند ترکه بین آنها بر طبق مواد ذیل تقسیم می‌شود.
۱. امامی، سید حسن، حقوق مدنی، ج ۳، ص۲۷۴، تهران، انتشارات اسلامیه.
۲. شهیدی، مهدی، ارث، ش۷۶، تهران، انتشارات مجد.