فرجام خواهی از قرار رد دعوا

رأی شعبه دیوان عالی کشور

خانم ا. ک. با وکالت اقای م. ب. ح. با اختیار تجدیدنظر و فرجام خواهی دادخواستی به طرفیت اقایان ک. ر. ح. ا. و پ. د. ح. به خواسته صدور حکم بر اعلام بطلان بیع موضوع قرار داد مبایعه نامه مورخ ۱۳۹۸/۱/۲۹ تنظیمی بین خواندگان و الزام خواندگان به تحویل یک واحد اپارتمان ( مبیع ) هر کدام از خواسته ها مقوم به ۲۱/۰۰۰/۰۰۰ ریال و خسارات دادرسی تقدیم و توضیح داده است. موکل به موجب قرارداد مورخ ۱۳۹۱/۱۲/۶ شش دانگ یک واحد اپارتمان دارای پلاک ثبتی ۸ *را به خوانده ردیف اول واگذار نمود. در قرار داد مقرر گردیده بود. در صورتیکه خریدار مبلغ ثمن را در موعد مقرر پرداخت ننماید. برای فروشنده ( خواهان ) حق فسخ وجود داشته باشد. نهایتا خوانده ردیف اول ثمن را در موعد مقرر پرداخت نکرد و موکل با ارسال اظهارنامه ای معامله را فسخ نمود و در شعبه *دعوی تایید فسخ را مطرح نمود. شعبه **طی دادنامه شماره ۰۲۹۲ ۱۳۹۲/۵/۱۶ به صورت غیابی حکم بر تایید فسخ قرارداد مذکور صادر نمود. که خوانده واخواهی کرد. که مجددا به موجب دادنامه شماره *مورخ۹۲/۹/۲۴ صادره از شعبه سوم شورا حکم بر رد واخواهی و تایید دادنامه بدوی صادر گردید.خوانده از ان حکم تجدیدنظر خواهی به عمل اورد که شعبه *طی دادنامه شماره *مورخ۹۳/۶/۲۴ حکم به رد دعوی اولیه صادر نمود. موکل مطابق ماده ۴۷۷ قانون ایین دادرسی کیفری اعتراض نمود که نهایتا شعبه *طی دادنامه شماره *مورخ ۹۹/۵/۷ حکم شعبه *را نقض و دادنامه *۹۲/۹/۲۴ شورای حل اختلاف را تایید و حکم بر تایید فسخ قرار داد موکل با خوانده صادر نمود.قبل از صدور حکم از شعبه *خوانده در شعبه *دعوای استرداد اپارتمان را به استناد دادنامه شعبه *مطرح نمود که نهایتا به موجب دادنامه شماره ۰۷۲۸مورخ ۹۷/۶/۱۲ حکم بر محکومیت موکل به استرداد اپارتمان صادر و اپارتمان به خوانده تحویل داده شد متعاقبا موکل به استناد دادنامه دیوان از رای شعبه *اعاده دادرسی به عمل اورد که به موجب دادنامه شماره ۱۰۶۴ مورخ۹۹/۹/۱۵ حکم بر قبول اعاده دادرسی و نقض دادنامه شماره ۰۷۲۸ مورخ ۹۷/۶/۱۲ صادر گردید.که پس از تجدیدنظر خواهی شعبه *به موجب دادنامه ۶۸۴۴ مورخ۱۴۰۰/۱/۳۱ قرار رد دادخواست اعاده دادرسی را صادر نمود و موکل را به طرح دعوای علیحده ارشاد نمود.بنابراین قرارداد مورخ ۹۱/۱۲/۶ بین موکل و خوانده ردیف اول به موجب دادنامه صادره از سوی شعبه ۱۹ دیوان فسخ شده است. و موکل مالک قانونی اپارتمان مذکور می باشد. با این توضیح که خوانده ردیف اول به موجب مبایعه نامه مورخ ۹۸/۱/۲۹ ملک متنازع فیه را به خوانده ردیف دوم انتقال داده است. در حالیکه نامبرده هیچ مالکیتی نسبت به ان ملک نداشته و ندارد. نظر به مراتب فوق باتقدیم این دادخواست و مدارک پیوستی تقاضای رسیدگی به شرح ستون خواسته را دارم. این دادخواست در تاریخ ۱۴۰۰/۴/۲۲ به شعبه ۳۲ شعبه *ارجاع شده است. ( ۲۱ ) به دلیل عدم حصول سازش پرونده به داگستری * اعاده و در تاریخ ۱۴۰۰/۶/۱۶ به شعبه *ارجاع شده است. ( ۲۸ ) خانم م. ز. ر. با اختیار تجدیدنظر و فرجام خواهی به عنوان وکیل اقای ک. ر. ح. ا. معرفی شده است. جلسه دادرسی در تاریخ۱۴۰۰/۷/۲۱ با حضور خواهان و وکیل وی و خوانده اقای ک. ر. ح. ا. تشکیل خوانده دیگر اقای پ. د. ح. حاضر نشده و لایحه داده است. وکیل خواهان دعوی را به شرح دادخواست بیان کرده. خوانده حاضر اظهار داشته دادخواست دارای ایرادات شکلی می باشد.: اولا خواهان مالک شش دانگ اپارتمان نمی باشد. همانگونه که در قرار داد شماره *مورخ ۸۹/۷/۱۲ ملاحظه می گردد. خریداران به نامهای ا. ک. و ا. ا. ه. س. می باشد. ثانیا طبق لایحه ارسالی خوانده ردیف ۲ واحد اپارتمان یکسال قبل به شخص دیگری واگذار گردیده که علی رغم اطلاع خواهان دادخواست به طرفیت نامبرده تنظیم نگردیده که محل ایراد است: وکیل خواهان بیان کرده ا. ا. ه. س. طبق قرارداد عادی *یک دانگ خود را به موکل واگذار کرده و اکنون موکل مالک شش دانگ اپارتمان می باشد. که تصویر قرار داد تقدیم می گردد. در خصوص واگذاری ملک از سوی خوانده ۲ به شخص ثالث با توجه به ارائه تصویر قرارداد با عنایت به اینکه ملک در حال حاضر در تصرف ایشان است. لذا به اشاره ماده ۱۳۵ ق ا د م خریدار جدید بنام ع. ک. پ. به عنوان جلب ثالث را به پرونده وارد نموده و دادخواست مربوطه ظرف ۳ روز ارائه خواهد شد لذا تقاضای تجدید جلسه جهت رسیدگی به دعوای جلب ثالث مورد استدعاست. در لایحه اقای پ. د. ح. امده است. … بنده طی قرارداد شماره *مورخ ۱۴۰۰/۲/۱۶ اپارتمان موضوع پرونده را به ع. ک. پ. فروخته و هم اکنون چندین ماه است. که در مالکیت و تحویل ایشان می باشد. لذا بنده در پرونده حاضر فاقد سمت قانونی بوده و دعوا متوجه بنده نمی باشد.خواهان باید ک. پ. را به عنوان مالک خوانده دعوا قرار دهد ( ۴۰ تا ۴۳ ) دادگاه برابر دادنامه شماره ۱۹۸۰ مورخ ۱۴۰۰/۸/۹ به دلیل عدم طرح دعوی به طرفیت اقای ع. ک. پ. که ملک مورد نزاع به ایشان واگذار گردیده است. قرار عدم استماع دعوی صادر نموده است. ( ۸۰ ) پس از تجدیدنظر خواهی وکیل خانم ا. ک. ( ۹۴ ) شعبه *طبق رای شماره ۶۴۹۶ ۱۴۰۰/۱۱/۱۶ رای تجدید نظر خواسته را نقض و جهت رسیدگی به دادگاه بدوی اعاده نموده است. ( ۱۰۸ ) خانم ا. ک. با وکالت اقای م. ب. ح. دادخواست جلب ثالث در پرونده کلاسه … ۶۵۶ شعبه *به طرفیت اقایان ک. ر. ح. ا. ، پ. د. ح. و ع. ک. پ. به خواسته اعلام بطلان بیع موضوع قرارداد شماره *مورخ۱۴۰۰/۲/۱۶ منعقده ما بین خوانده ردیف دوم و سوم راجع به شش دانگ یک واحد اپارتمان به شرح متن دادخواست و محکومیت خواندگان به استرداد و تحویل اپارتمان و خسارات دادرسی هرکدام از خواسته ها مقوم به ۲۱/۰۰۰/۰۰۰ ریال تقدیم و توضیح داده است. موکل طی پرونده کلاسه *دعوای اعلام بطلان معامله وتحویل مبیع بر علیه خواندگان ردیف اول و دوم راجع به شش دانگ یک واحد اپارتمان دارای پلاک ثبتی۸ *۸۱اصلی مطرح نموده است. در حال رسیدگی خوانده ردیف دوم اعلام داشتند که اپارتمان مذکور طی مبایعه نامه عادی به خوانده ردیف سوم واگذار و اپارتمان اکنون در اختیار و مالکیت خوانده ردیف سوم است. لذا بدون حضور خوانده ردیف سوم و بدون اعلام بطلان معامله ایشان با خوانده ردیف دوم این امر امکان پذیر نخواهد بود. لذا حسب ماده ۱۳۵ قانون ایین دادرسی مدنی با اعلام مراتب جلب ثالث در جلسه دادرسی مورخ ۱۴۰۰/۷/۲۱ با تقدیم این دادخواست در فرجه قانونی خوانده ردیف سوم را به عنوان مجلوب ثالث در پرونده کلاسه *وارد و تقاضای رسیدگی مورد استدعاست. این دادخواست جلب ثالث در تاریخ ۱۴۰۰/۸/۶ به شعبه *مزبور ارجاع شده است. ( ۲۰ ) در تاریخ ۱۴۰۰/۱۱/۲۳ جلسه دادرسی با حضور خواهان و وکیل وی و خوانده اقای ک. ر. ح. ا. و وکلای ایشان اقایان م. ا. ک. و خانم م. ز. ر. و خوانده دیگر اقای ع. ک. پ. تشکیل و خوانده دیگر اقای پ. د. ح. حاضر نشده است. وکیل خواهان اعلام داشته عرایض به شرح دادخواست تقدیمی است. وکلای اقای ک. ر. ح. ا. عنوان کرده اند با توجه به پرونده کیفری محکومیت اقای ر. به فروش مال غیر که شاکیه ( خواهان پرونده ) حکم بر محکومیت موکل رانیز صادر و اجرا شده که با این وصف و با توجه به مواد ۲۵۴ و ۲۵۵ قانون مدنی قرارداد سوم اثر قانونی ندارد. و باطل محسوب می شود. و برابر ماده ۳۶۵ همان قانون بیع فاسد اثر در تملک ندارد. طرح دعاوی دیگر با این اوصاف نیز وجاهت قانونی ندارد. خصوصا اینکه طبق کپی چک های ارائه شده ثمن معامله را هم در موعد مقرر دریافت کرده است. ( عین نوشته ) خوانده ع. ک. پ. نیز گفته است. موضوع به بنده ارتباطی ندارد.درخواست صدور رای مقتضی را دارم. ( ۷۱ ) سرانجام دادگاه با اعلام ختم رسیدگی طی دادنامه شماره ۱۵۸۴ مورخ ۱۴۰۰/۱۲/۱۹ حکم بر اعلام بطلان بیع به میزان ۵ دانگ از شش دانگ پلاک ثبتی ۸ *موضوع قرار دادهای مورخ ۱۳۹۸/۱/۲۹ فی ما بین خوانده ردیف اول ک. ر. ح. ا. به عنوان فروشنده با خوانده ردیف دوم پ. د. ح. به عنوان خریدار و قرار داد بیع شماره *مورخ ۱۴۰۰/۲/۱۶ فی ما بین مجلوب ثالث ردیف دوم پ. د. ح. به عنوان فروشنده و مجلوب ردیف سوم ع. ک. پ. به عنوان خریدار و حکم به تسلیم مبیع شامل یک دستگاه اپارتمان واقع در *اپارتمان کوشا ۳ واحد یک به خواهان صادرکرده است. در قسمتی از رای امده است. ( ( … اولا ادعای خوانده ردیف اول مبنی بر اینکه مالکین اولیه مبیع ، بموجب قرار داد شماره *مورخ۸۹/۷/۱۲ دو نفرمی باشد. در حالیکه احد از انان اقامه دعوی نموده است. محمل قانونی ندارد. چه اینکه خواهان نیز در محل مالکیت مشاعی دارد. و عدم طرح دعوی ازناحیه مالک مشاعی دیگر منعی در طرح دعوی ایجاد نخواهد کرد. ثانیا دادنامه شماره *مورخ ۹۹/۵/۷ متضمن نقض دادنامه های ۱۰۳۲ مورخ۹۳/۱۰/۲۲ و ۹۳۵۸۱ مورخ۹۳/۹/۲۴ شعبه *و در نتیجه تایید دادنامه اصداری از سوی قاضی شورای حل اختلاف بشماره *با این استدلال که غیر متعارف است. که در صورت عدم اجرای تعهد از سوی متعهد ، متعهد له با خواهان بدوی بجای فسخ که نیاز به اراده طرف ندارد. به اقاله تمسک جوید که مستلزم توافق طرف است. و بدین لحاظ تلقی رفتار انان به اقاله از سوی دادگاه صادر کننده رای تجدیدنظر خواسته ( شعبه *) موجه نمی باشد. ثالثا چنانچه با تحقق شرط و اعمال حق فسخ ولو اینکه خریدار ، بدون در نظر گرفتن حق فسخ مبیع را به شخص دیگری فروخته باشد. ، مبیع باید بایع مسترد شود. وعدم اطلاع خریدار بعدی از شرط مذکور با توجه به درج ان در متن قرارداد ، به اقتضای رفتار متعارف اشخاص و حق تقدم مالک ، موجب بی اثر شدن شرط و زوال حق مالک اولیه ( خواهان ) نسبت به عین مال نخواهد بود. رابعا تصرفات خریدار ( خوانده ردیف اول ک. ر. ) تصرفات متزلزل می باشد. چرا که خیار بایع ناشی از توافق طرفین می باشد. و فسخ بایع به صحت عقد خلل وارد نمی نماید. و خریدار اخیرالذکر اقای ک. ر. حق انتقال عین را بطور مطلق نداشته است. و چون عین موجود است. تحت هیچ عنوان تلف حکمی محسوب نمی گردد. لذا خواسته خواهان دعوی اصلی و جالب ثالث را صرفا به میزان ۵ دانگ از ششدانگ وارد تشخیص و به … ص۹۱ تا ۹۳ ) ) ا. ک. ، ک. ر. ح. ا. و ع. ک. پ. از رای مذکور تجدیدنظر خواهی کرده اند. رای در تاریخ ۱۴۰۰/۱۲/۲۱ به اصحاب دعوی ابلاغ شده است. ( ۱۵۰ ) اقای پ. د. ح. در مورخ ۱۴۰۱/۱/۲۷ نسبت به رای یاد شده فرجام خواهی کرده است. ( ۱۷۰ ) شعبه *طبق رای شماره ۱۶۸۶ ۱۴۰۱/۳/۲۴ دادنامه تجدیدنظر خواسته را تایید نموده است. و به دادگاه بدوی تذکر داده است. چون در مورد یک دانگ اپارتمان اتخاذ تصمیم نفیا و اثباتا ننموده است. لازم است. اظهارنظر نماید. ( ۱۹۰ ) شعبه *برابر دادنامه شماره ۵۱۱۰مورخ ۱۴۰۱/۴/۳۰ درخصوص یک دانگ دیگر اپارتمان مورد نزاع که مالک ان اقای ا. ا. ه. س. می باشد. به لحاظ عدم ذی نفعی خواهان ( ا. ک. ) قرار رد دعوی صادر کرده است. ( ۱۹۹ ) ک. ر. ح. ا. ، ا. ک. و ع. ک. پ. از رای اخیر تجدیدنظر خواهی کرده اند. رای در تاریخ ۱۴۰۱/۵/۲ به طرفین ابلاغ شده ( ۲۲۸ ) شعبه *استان درباره تجدیدنظر خواهی ع. ک. پ. و ک. ر. ح. ا. به دلیل اینکه را ی صادر شده علیه تجدیدنظر خواهان نبوده قرار رد دادخواست تجدیدنظر خواهی صادر کرده است. و در خصوص تجدید نظر خواهی ا. ک. با احراز ذینفعی ایشان ضمن نقض دادنامه معترض عنه پرونده را جهت ادامه رسیدگی در ماهیت به دادگاه بدوی اعاده نموده است. ( ۲۴۲ ) اقای پ. د. ح. در مورخ ۱۴۰۱/۶/۱۰ نسبت به دادنامه شماره ۵۱۱۰ مورخ ۱۴۰۱/۴/۳۰ فرجام خواهی کرده است. ( ۲۴۸ ) در خصوص هردو فرجام خواهی بعمل امده پاسخی از طرف فرجام خوانده خانم ا. ک. ضمیمه نشده است. در لایحه فرجام خواه ضمن شرح موضوع اجمالا عنوان شده:۱ بنده اپارتمان را به استناد احکام قطعی دادگاه در مورخ ۸۹/۱/۲۹ خریداری نموده ام در حالی که دادنامه دیوان عالی کشوردر *صادر گردیده است. ۲ برابر مواد ۴۵۵ و ۴۵۴ قانون مدنی و مواد ۳۹ و ۴۶ و ۵۶ قانون اجرای احکام مدنی که اشعار می دارد. اگر انحلال عقود ناشی از فسخ و انفساخ باشد. ، تحقق صرف بیع صحیح قبل از اعلام فسخ و انفساخ مصداق بارز تلف حکمی خواهد بود. ….۳ مستند دادگاه رای وحدت رویه شماره۸۱۰ مورخ ۱۴۰۰/۳/۴ می باشد. … این در حالی می باشد. که معاملات صورت گرفته سالها قبل از این رای بوده و شامل این پرونده نمی شود. … ۴ مطابق اظهارات و مدارک ر. در جلسه رسیدگی و تایید مراتب توسط خانم ک. در همان جلسه معلوم گردیده پس از صدور دادنامه کیفری ، خانم ک. طی توافق ثانویه به دلیل فساد در معامله تمام حقوق خود را از ر. دریافت و قرار داد را فسخ نموده است. … بنابراین با توجه به مطالبه کلیه حقوق خود و فسخ قرار داد مالکیتی در اپارتمان ندارد. … نظر به مراتب تقاضای رسیدگی و نقض دادنامه فرجام خواسته را دارم. پرونده پس از ارسال به دیوان عالی کشور به شعبه ۲۱ ارجاع شده است. هیات شعبه در تاریخ فوق تشکیل و پس از قرائت گزارش عضوممیز و اوراق پرونده ، مشاوره نموده و به شرح زیر رای صادر می نماید.

در مورد فرجام خواهی اقای پ. د. ح. نسبت به دادنامه شماره ۱۵۸۴ مورخ۱۴۰۰/۱۲/۱۹ شعبه *که به موجب ان حکم بر اعلام بطلان بیع به میزان ۵ دانگ از ششدانگ پلاک ثبتی ۸ *موضوع قرار مورخ۹۸/۱/۲۹ فی ما بین اقای ک. ر. ح. ا. به عنوان فروشنده و ا قای پ. د. ح. به عنوان خریدار و قرار داد بیع شماره *مورخ ۱۴۰۰/۲/۱۶ فی ما بین مجلوب ثالث ردیف دوم پ. د. ح. به عنوان فروشنده و مجلوب ردیف سوم ع. ک. پ. به عنوان خریدار و نیز حکم بر تسلیم مبیع شامل یکدستگاه اپارتمان واقع در *کوشا۳ واحد یک به خواهان بدوی صادر شده است. نظر به محتویات پرونده ، اقدامات و تحقیقات انجام شده ، نحوه اظهارات و دفاعیات طرفین ، سیر رسیدگی به موضوع ، مفاد احکام قضایی صادر شده و عدم اعلام نقض و بی اعتباری ان ها توسط مراجع ذیربط و ملاحظه مفاد رای شماره ۱۶۸۶ مورخ۱۴۰۱/۳/۲۴ شعبه *و اینکه دلیل متقن و قابل توجهی از ناحیه فرجام خواه ارائه و ابراز نشده است. بنا به مراتب استدلال و استنباط دادگاه از دلایل و محتویات پرونده صایب و موافق موازین قانونی و قابل پذیرش است. و چون مقررات شکلی و ایین دادرسی نیز مراعات شده و اعتراض فرجام خواه به گونه ای نیست که بر اساس و ارکان رای خدشه وارد نماید. لذا ضمن رد فرجام خواهی مستندا به ماده ۳۷۰ قانون ایین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امورمدنی دادنامه مرقوم ابرام می گردد. و درباره فرجام خواهی نامبرده از دادنامه شماره ۵۱۱۰ مورخ۱۴۰۱/۴/۳۰ همان دادگاه که طی ان در خصوص دعوی خانم ا. ک. به خواسته اعلام بطلان بیع و تسلیم مبیع به شرح فوق الذکر نسبت به یک دانگ یک واحد اپارتمان مورد نزاع به دلیل عدم ذینفعی خواهان بدوی قرار رد دعوی صادر گردیده است. صرف نظر از اینکه فرجام خواه از رای مذکورمتضرر نشده است. نظر به اینکه ارای قابل فرجام خواهی دادگاه های بدوی درماده ۳۶۷ قانون ایین دادرسی یاد شده احصا شده است. و قرار مرقوم در زمره انها بشمار نیامده است. لذا مستندا به ماده ۳۶۷ قانون پیش گفته قرار رد فرجام خواهی صادر می گردد.

و. ا. ب. ا. ش. خ.

مستشار شعبه *عضو معاون شعبه *