رای وحدت رویه شماره 2974 مورخ 15-11-1398: حق بیمه دوره کارآموزی
رای وحدت رویه شماره 2974 مورخ 15-11-1398 هیات عمومی دیوان عدالت اداری در خصوص لزوم پرداخت حق بیمه دوره کارآموزی از ناحیه کارفرما
کلاسه پرونده: ۹۸۰۳۸۵۴
تاریخ رای: سه شنبه ۱۵ بهمن ۱۳۹۸
شماره دادنامه: ۲۹۷۴
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
اعلام‌کننده تعارض: آقای رحمان طالبی
موضوع: اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری
گردش کار:
در خصوص دادخواست اشخاص به خواسته نقض آرای صادره از هیاتهای تشخیص و حل اختلاف کارگر و کارفرما در خصوص عدم پرداخت حق بیمه دوره کارآموزی از ناحیه کارفرما شعب دیوان آراء معارضی صادر کرده‌اند.
گردش کار پرونده‌‌ها و مشروح آراء به قرار زیر است:
الف: شعبه ۲۰ بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ۹۲۰۹۹۸۰۹۰۰۰۲۷۱۵ با موضوع دادخواست آقای میریوسف حسنی اسکویی به طرفیت اداره کار و امور اجتماعی تبریز و به خواسته اعتراض به رای شماره ۱۷۵۸ -۲۰-۱۲-۱۳۹۱ صادره از هیات حل اختلاف و درخواست نقض آن به موجب دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۹۰۲۰۰۰۳۹۲ -۱۶-۳-۱۳۹۵ به شرح زیر رای صادر کرده است:
در خصوص دادخواست آقای میریوسف حسنی اسکویی در اعتراض به رای شماره ۱۷۵۸ -۲۰-۱۲-۱۳۹۱ با توجه به شرح شکایت شاکی و دفاع خوانده و اسناد و محتویات پـرونده در اداره کار و اظهارات طرفین و توجه به مبانی صدور رای مورد اعتراض که استدلال نموده است شاکی در مدت مورد ادعا صرفاً مشغول تحصیل بوده است و تکالیف وی را خارج از شمول قانونی کار دانسته است. علیهذا ایرادی به رای صادره وارد نمی باشد حکم به رد شکایت شاکی نسبت به رای مورد اعتراض مستنداً به ماده ۶۳ قانون آیین دادرسی دیوان عدالت اداری صادر و اعلام می دارد. رای صادره با توجه به اقامتگاه اعلامی ظرف مهلت ۲۰ روز پس از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظر در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به درخواست هر یک از طرفین یا وکیل یا قائم مقام و یا نماینده قانونی آنها خواهد بود.
در اثر تجدیدنظرخواهی از رای مذکور، شعبه ۱۹ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره ۹۶۰۹۹۷۰۹۵۶۸۰۰۰۴۳ -۳-۵-۱۳۹۶ با استدلال زیر چنین رایی صادر کرده است:
با توجه به محتویات پرونده ازجمله قرارداد بین دانشگاه تبریز و ماشین‌سازی تبریز و تصریح در ماده ۹ قرارداد به پرداخت هزینه کارآموزانی که ماشین‌سازی جذب می کند و همچنین ملاحظه اطلاعیه مرکز آموزش و تحقیق ماشین‌سازی تبریز که از جمله شرایط آن شرکت در آزمون ورودی و پرداخت کمک هزینه تحصیلی هر ماهه ۰۰۰-۱۵ ریال و اشتغال کارآموزان در ایام فراغت از تحصیل در دانشگاه در کارگاه و سایر مدارک پیوست اعتراض تجدیدنظر خواه موجه است. حکم به نقض رای معترض عنه و سپس نقض و ابطال رای هیات حل اختلاف اداره کار به شماره ۱۷۵۸ -۲۰-۱۲-۱۳۹۱ و جهت ادامه رسیدگی به هیات مربوط با رعایت مقررات کار و اسناد طرفین صادر و اعلام می گردد. این رای قطعی است.
ب: شعبه ۱۹ بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ۹۲۰۹۹۸۰۹۰۰۰۲۷۱۵۱ با موضوع دادخواست آقای جواد درخشان به طرفیت اداره کار و امور اجتماعی شهرستان تبریز و به خواسته نقض دادنامه شماره ۱۷۵۸ -۲۰-۱۲-۱۳۹۱ هیات حل اختلاف به موجب دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۹۵۵۶۰۱۲۹۵ -۲۸-۶-۱۳۹۴ به شرح زیر رای صادر کرده است:
با عنایت به اوراق و محتویات پرونده و ملاحظه مفاد شکایت شاکی و ضمائم پیوست و پاسخ اداره مشتکی عنه به شماره ۱۰۳۲۹۳ -۱۲-۱۳۹۲ و پرونده فنی مربوطه نظر به اینکه رای قطعی مورخ ۲۰-۱۲-۱۳۹۲ در حدوث اختلاف فی ما بین کارگر و کارفرما بر مبنای مقررات مواد ۱، ۲، ۳ و سایر مواد از قانون کار مصوب مجمع تشخیص مصلحت نظام حل و فصل گردیده و از جانب شاکی هم دلیل مؤثر و موجهی که مقتضی نقض یا ابطال و بی اعتباری رای معترض عنه را فراهم آورد ارائه و ابراز نگردیده و از حیث رسیدگی شکلی و ماهیت امر اختلاف طرفین نیز ایرادی به رسیدگی معموله متصور نمی باشد در نتیجه با عدم احراز نقض قوانین و مقررات و یا مخالفتی با آنها در مبانی استدلال رای موضوع خواسته شکایت مطروحه را غیر موجه تشخیص و حکم به رد آن صادر و اعلام می نماید. این رای به استناد ماده ۱۰ و ۶۵ قانون دیوان عدالت اداری ظرف مهلت ۲۰ روز از تاریخ ابلاغ قابل شکایت در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری است.
در اثر تجدیدنظرخواهی از رای مذکور، شعبه ۶ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۹۵۵۶۰۱۲۹۵ -۲۸-۶-۱۳۹۴ با استدلال زیر چنین رایی صادر کرده است:
با عنایت به محتویات پرونده نظر به اینکه آرای متعددی از هیاتهای تشخیص و حل اختلاف اداره کار و رفاه اجتماعی تبریز در خصوص شاکی صادر گردیده است و در رای ۱۵۳ -۱۲-۷-۱۳۹۰ هیات حل اختلاف با احراز رابطه اشتغال و موضوع ماده ۱۴۸ قانون کار اشاره گردیده و با توجه به اینکه شاکی (تجدیدنظر خواه) کارآموز بوده و به موجب ماده ۵ قانون کار مشمول مقررات کار بوده و تقاضایی در خصوص احراز رابطه کاری در آراء وجود داردکه از این حیث ضرورت بررسی و اظهار نظر نهایی در خصوص وجود رابطه کارگری و کارفرمایی احساس می گردد و به لحاظ وجود تعارضات در آراء مذکور تحقیقات لازم در نوع رابطه آنان با انجام تحقیقات ضرورت داشته لذا از این حیث دادخواست تقدیمی مبنی بر تجدیدنظرخواهی از دادنامه ۱۹۰۰۹۰۴ -۶-۵-۱۳۹۳صادره از شعبه ۱۹ بدوی دیوان وارد تشخیص و در اجرای ماده ۷۱ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان مصوب ۱۳۹۲ حکم به نقض دادنامه صادره شعبه ۱۹ بدوی دیوان و نقض رای ۱۷۵۸ -۲۰-۱۲-۱۳۹۱ هیات حل اختلاف و رسیدگی مجدد با رعایت موارد مذکور و بررسی مستندات آنان و انجام اظهارات طرفین صادر و اعلام می گردد. رای صادره قطعی است.
ج: شعبه ۲۰ بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ۹۲۰۹۹۸۰۹۰۰۰۲۷۱۴۷ با موضوع دادخواست آقای مسعود وندبلوری به طرفیت اداره کار و امور اجتماعی تبریز و به خواسته اعتراض به رای شماره ۱۷۵۸ -۲۰-۱۲-۱۳۹۱ صادره از هیات حل اختلاف و درخواست نقض آن به موجب دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۹۰۲۰۰۰۳۹۱ -۱۶-۳-۱۳۹۵ به شرح زیر رای صادر کرده است:
در خصوص دادخواست آقای مسعود وندبلوری در اعتراض به رای شماره ۱۷۵۸ -۲۰-۱۲-۱۳۹۱ با توجه به شرح شکایت شاکی و دفاع خوانده و اسناد و محتویات پرونده در اداره کار و اظهارات طرفین و توجه به مبانی صدور رای مورد اعتراض که استدلال نموده است شاکی در مدت مورد ادعا صرفاً مشغول تحصیل بوده است و تکالیف وی را خارج از شمول قانونی کار دانسته است علیهذا ایرادی به رای صادره وارد نمی باشد حکم به رد شکایت شاکی نسبت به رای مورد اعتراض مستنداً به ماده ۶۳ قانون آیین دادرسی دیوان عدالت اداری صادر و اعلام می دارد. رای صادره با توجه به اقامتگاه اعلامی ظرف مهلت ۲۰ روز پس از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظر در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به درخواست هر یک از طرفین یا وکیل یا قائم مقام و یا نماینده قانونی آنها خواهد بود.
در اثر تجدیدنظرخواهی از رای مذکور، شعبه ۱۹ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره ۹۶۰۹۹۷۰۹۵۶۸۰۰۰۴۱ -۳-۵-۱۳۹۶ با استدلال زیر چنین رایی صادر کرده است:
با توجه به محتویات پرونده از جمله قرارداد بین دانشگاه تبریز و ماشین‌سازی تبریز و تصریح در ماده ۹ قرارداد به پرداخت هزینه کارآموزانی که ماشین‌سازی جذب می کند و همچنین ملاحظه اطلاعیه مرکز آموزش و تحقیق ماشین‌سازی تبریز که از جمله شرایط آن شرکت در آزمون ورودی و پرداخت کمک هزینه تحصیلی هر ماهه ۰۰۰-۱۵ ریال و اشتغال کارآموزی در ایام فراغت از تحصیل در دانشگاه در کارگاه و سایر مدارک پیوست اعتراض تجدیدنظر خواه موجه است حکم به نقض رای معترض عنه و سپس نقض و ابطال رای هیات حل اختلاف اداره کار به شماره ۱۷۵۸ -۲۰-۱۲-۱۳۹۱ و جهت ادامه رسیدگی به هیات مربوط با رعایت مقررات کار و اسناد طرفین صادر و اعلام می گردد. این رای قطعی است.
د: شعبه ۱۹ بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ۹۲۰۹۹۸۰۹۰۰۰۲۷۲۸۴ با موضوع دادخواست آقای رحمان طالبی به طرفیت اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی تبریز و به خواسته نقض رای شماره ۱۷۵۸ -۲۰-۱۲-۱۳۹۱ هیات حل اختلاف به موجب دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۹۰۱۹۰۲۸۸۴ -۲۳-۱۲-۱۳۹۳ به شرح زیر رای صادر کرده است:
رسیدگی دیوان عدالت اداری به اعتراضات و شکایات از آراء و تصمیمات قطعی کمیسیون‌‌ها و هیات‌هایی مانند هیات تشخیص و هیات حل اختلاف کارگر و کارفرما منحصرا از حیث نقض قوانین و مقررات یا مخالف با آنها صورت می پذیرد. با بررسی دلایل و مدارک ابرازی شاکی و دفاعیات و دلایل طرف شکایت رای معترض عنه مغایر قانون و مقررات یا دارای ایراد موثری که موجبات نقض را فراهم نماید تشخیص نمی گردد، بنابراین به استناد مواد ۱۵۷ الی ۱۶۲ قانون کار و بند ۲ ماده ۱۰ و ماده ۶۳ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به رد شکایت شاکی صادر می گردد. رای صادره به استناد ماده ۶۵ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری است. رای مذکور به موجب رای شماره ۹۵۰۹۹۷۰۹۵۵۳۰۰۴۳۲ -۶-۲-۱۳۹۵ شعبه ۳ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تایید شده است.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۲۴-۱۰-۱۳۹۸ با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
الف: تعارض در آراء محرز است.
ب: نظر به اینکه شاکیان پرونده‌‌های موضوع تعارض ابتدا در قالب قرارداد کار در کارگاه مشغول شده‌اند و ضمن انجام کار دوره کارآموزی را طی کرده‌اند، بنابراین رابطه کاری بین آنان و کارفرما برقرار شده و موضوع مشمول حکم بند ۱ و قسمت اول تبصره ۱ ماده ۱۱۲ قانون کار است و مطابق بند الف ماده ۱۱۳ قانون مذکور، رابطه استخدامی کارگر در مدت کارآموزی قطع نمی شود و این مدت از هر لحاظ جزء سوابق کارگر محسوب می شود. بنابراین مطابق مواد ۱۴۸ و ۵ قانون کار، حق بیمه این مدت توسط کارفرما بایستی پرداخت شود و به همین خاطر آراء شماره ۴۳ -۳-۵-۱۳۹۶ و ۴۱ -۳-۵-۱۳۹۶ شعبه ۱۹ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری و رای شماره ۱۳۹۵ -۲۸-۶-۱۳۹۴ شعبه ششم تجدیدنظر دیوان عدالت اداری در حدی که متضمن این استدلال می باشد صحیح و موافق مقررات قانونی است. این رای به استناد بند ۲ ماده ۱۲ و ماده ۸۹ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم‌الاتباع است.
محمدکاظم بهرامی- رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری