رای وحدت رویه شماره 1339 مورخ 19-11-1399: کارهای سخت و زیان آور
رای وحدت رویه شماره 1339 مورخ 19-11-1399 هیات عمومی دیوان عدالت اداری در خصوص دادخواست اشخاص به خواسته الزام به اجرای آرای کمیته استانی و احتساب سنوات اشتغال در مشاغل سخت و زیان‌آور
کلاسه پرونده: ۹۸۰۲۴۷۵
تاریخ رای: یکشنبه ۱۹ بهمن ۱۳۹۹
شماره دادنامه: ۱۳۳۹
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
اعلام‌کننده تعارض: سازمان تامین اجتماعی
موضوع: اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری
گردش کار:
در خصوص دادخواست اشخاص به خواسته الزام به اجرای آرای کمیته استانی و احتساب سنوات اشتغال در مشاغل سخت و زیان‌آور شعب دیوان عدالت اداری آراء معارض صادر کرده‌اند، بدین نحو که شعبه ۵ تجدیدنظر طی دادنامه شماره ۹۶۰۹۹۷۰۹۵۵۵۰۰۷۹۸-۲۵-۲-۱۳۹۶ و دادنامه شماره ۹۶۰۹۹۷۰۹۵۵۵۰۱۰۶۸-۱۶-۳-۱۳۹۶ و شعبه ۱۴ تجدیدنظر طی دادنامه شماره ۹۶۰۹۹۷۰۹۵۵۵۰۴۲۹۷-۸-۱۲-۱۳۹۶ در رسیدگی به دادخواست اشخاص و به خواسته مذکور مستند به ماده ۸ آیین‌نامه اجرایی مشاغل سخت و زیان‌آور مصوب سال ۱۳۸۵ و ماده ۱۲۸۷ قانون مدنی و ماده ۷۳ قانون ثبت اسناد و املاک و قانون تفسیر جزء ۱ بند (ب) تبصره ۲ ماده ۷۶ قانون تامین اجتماعی مصوب سال ۱۳۹۲ و با این استدلال که کمیته استانی شغل شاکی را سخت و زیان‌آور اعلام کرده و آرای کمیته مذکور از جمله اسناد رسمی و لازم‌الرعایه است و سابقه پرداخت حق بیمه در مشاغل سخت و زیان‌آور به هر میزان قبل یا بعد از اشتغال در مشاغل عادی به ازای هر سال سابقه یک و نیم سال قابل احتساب خواهد بود حکم به وارد دانستن شکایت صادر کرده‌اند، لیکن شعبه ۲۹ بدوی دیوان عدالت اداری طی دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۹۰۲۹۰۲۰۲۷-۲-۱۱-۱۳۹۵ که به موجب رای شماره ۹۶۰۹۹۷۰۹۵۶۲۰۲۸۱۲ شعبه ۱۶ تجدیدنظر مورخ ۱۲-۶-۱۳۹۶ تایید شده و دادنامه شماره ۹۶۰۹۹۷۰۹۰۲۹۰۱۰۳۵-۱۶-۳-۱۳۹۶ که به موجب رای شماره ۹۶۰۹۹۷۰۹۵۶۹۰۰۶۸۴ شعبه ۲۰ تجدیدنظر مورخ ۲۵-۶-۱۳۹۶ تایید شده و دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۹۰۲۹۰۳۲۴۹-۵-۱۱-۱۳۹۵ که به موجب رای شماره ۹۶۰۹۹۷۰۹۵۶۲۰۲۸۹۵ شعبه ۱۶ تجدیدنظر مورخ ۱۳-۶-۱۳۹۶ تایید گردیده و شعبه ۴۶ بدوی دیوان عدالت اداری طی دادنامه شماره ۹۷۰۹۹۷۰۹۰۲۹۰۱۵۲۵-۶-۴-۱۳۹۷ که به موجب رای شماره ۹۷۰۹۹۷۰۹۵۶۸۰۱۶۵۶ -۴-۶-۱۳۹۷ تایید شده در رسیدگی به همان خواسته مستند به تبصره ۲ ماده ۷۶ قانون تامین اجتماعی و آرای شماره ۹۰-۱۰-۳-۱۳۸۹ و ۹۵-۱۷-۳-۱۳۸۹ هیات عمومی دیوان عدالت اداری و ماده ۸ و بند ۳ ماده ۱۳ آیین‌نامه اجرایی مشاغل سخت و زیان‌آور مصوب سال ۱۳۸۵ و با این استدلال که هر چند مشاغل شاکی به عنوان سخت و زیان‌آور تایید شده لیکن صرف تایید شغل به منزله اشتغال در شغل مورد ادعا نیست و شاکی دلیلی بر اشتغال خود در شغل مورد ادعا ارائه نداده و در این حالت لیست‌‌های ارسالی از ناحیه کارفرما ملاک عمل است و صرفاً تشخیص مشاغل سخت و زیان‌آور بر عهده کمیته‌‌های بدوی و استانی است و احراز شرایط اشتغال جهت بازنشستگی در مشاغل سخت و زیان‌آور جزء وظایف سازمان تامین اجتماعی می باشد حکم به غیر وارد دانستن شکایت صادر کرده‌اند. به جهت مذکور رفع تعارض و صدور رای وحدت رویه از سوی اعلام‌کننده تعارض درخواست شده است.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۲۰-۱۰-۱۳۹۹ با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
الف- تعارض در آراء محرز است.
ب- طبق آراء شماره ۹۰-۱۰-۳-۱۳۸۹ و ۹۵-۱۷-۳-۱۳۸۹ هیات عمومی دیوان عدالت اداری و مطابق ماده ۸ آیین‌نامه اجرایی بند ۵ جزء (ب) ماده واحده قانون اصلاح تبصره دو به ماده ۷۶ مصوب سال ۱۳۷۱- مصوب سال ۱۳۸۵، تشخیص و تطبیق مشاغل سخت و زیان‌آور بر عهده کمیته‌‌های بدوی و تجدیدنظر استانی است و همچنین به موجب بند ۳ ماده ۱۳ آیین‌نامه فوق الذکر، احراز شرایط و استحقاق بیمه شده جهت بازنشستگی پیش از موعد در کارهای سخت و زیان‌آور می بایست رسماً از سوی تامین اجتماعی ابلاغ شود و از آنجا که صرف تایید شغل شاکی در کمیته‌‌های مذکور به منزله اشتغال در شغل مورد ادعا نیست، بنابراین آراء صادر شده به غیر وارد دانستن شکایت به شرح مندرج در گردش کار صحیح و موافق مقررات است. این رای به استناد بند ۲ ماده ۱۲ و ماده ۸۹ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم‌الاتباع است.
مرتضی علی اشراقی- هیات عمومی دیوان عدالت اداری (معاون قضایی دیوان عدالت اداری)