ماده ۵00 قانون مدنی
در بیع شرط، مشتری می‌تواند مبیع را برای مدتی که بایع حق خیار ندارد اجاره دهد؛ و اگر اجاره مُنافی با خیار بایع باشد، باید به وسیله جَعل خیار یا نحو آن حق بایع را محفوظ دارد، و الّا اجاره تا حدی که مُنافی با حق بایع باشد باطل خواهد بود.
نکته ۱- جعل خیار یا نحو آن: در فقه و حقوق اسلامی، “جعل خیار” به معنای ایجاد یا قرار دادن حق خیار (حق فسخ معامله) برای یکی از طرفین قرارداد است. در این متن، منظور از جعل خیار این است که اگر مشتری بخواهد در مدت بیع شرط (بیعی که در آن بایع حق فسخ معامله را برای مدت مشخصی حفظ می‌کند)، مبیع (کالای مورد معامله) را اجاره دهد، باید طوری عمل کند که به حق خیار بایع (فروشنده) لطمه‌ای وارد نشود.
نکته ۲- در بیع شرط، تا وقتی که عقد بیع در اثر اعمال خیار از طرف بایع فسخ نشده است، مشتری می‌تواند از منافع و نماآت مبیع شرطی استفاده کند. ولی این استفاده، به ویژه در مورد اجاره، باید به گونه‌ای انجام شود که منافی با حقوق بایع نباشد: یعنی، اگر بایع خواست از خیار استفاده کند، اجاره مانع از انتقال نباشد.[۱]
نکته ۳- اگر مشتری خیاری حق فروشنده را رعایت نکند، باید بین زمان اجاره تا فسخ و از زمان فسخ به بعد تفاوت گذارد: تا وقتی که فروشنده بیع را فسخ نکرده است، هر چند حق او نیز محفوظ نباشد، اجاره درست است، زیرا مبیع شرطی در حکم ملک مشتری است و منافع آن هم به او تعلق دارد. ولی، از تاریخ فسخ به بعد، اگر حق فروشنده حفظ نشده باشد، اجاره در حکم فضولی است و فروشنده می‌تواند آن را تنفیذ یا رد کند.[۱]
دسترسی کامل به این نوشته برای اعضای ویژه بهاداد در نظر گرفته شده است.
ثبت نام | اطلاعات بیشتر