ماده ۹0۹ قانون مدنی
ارث پدر و مادر با چند دختر
هرگاه پدر یا مادر متوفی یا هر دو ابوین او موجود باشند یا چند دختر، فرض تمام دخترها دو ثلث ترکه خواهد بود که بِالسَّویه بین آنها تقسیم میشود و فرض هر یک از پدر و مادر یک سدس و مابقی اگر باشد بین تمام ورثه به نسبت فرض آنها تقسیم میشود مگر اینکه مادر حاجب داشته باشد، در این صورت مادر از باقی چیزی نمیبرد.
+ بالسویه: بهطور یکسان و برابر
نکته ۱- در صورتی که پدر و مادر با دو دختر وارثان متوفی باشند، سهم دو دختر ۲/۳ از ترکه و سهم پدر و مادر ۱/۳ است و چیزی از ترکه باقی نمیماند تا به وارثان رد شود. به همین جهت، در پایان ماده، در مورد بخش زاید، با قید «اگر باشد» آمده است که، فرض آن ناظر است به موردی که دو دختری با مادر یا پدر تنها باشد.
در این فرض، آنکه با دختران است، اگر مادر تنها باشد، چون پدر وجود ندارد، مادر نیز حاجِب ندارد. در نتیجه، انتقاد شده است که قید پایانی ماده در مورد حاجب داشتن مادر بیمورد و زاید است.[۱]
نکته ۲- اگر وراث متوفی، پدر و مادر و دو دختر باشند، پدر و مادر به اندازه هم ارث میبرند.(وکالت ۹۲)
نکته ۳- هرگاه وراث متوفی عبارت باشند از سه دختر، پدر و مادر، در خصوص نوع وراثت وارث، همه فرض برند و رد مازاد بر فرض هم مطرح نمیشود.
زیرا سهم پدر و مادر هر کدام یک سدس (۱/۶) که میشود (۲/۶) از ترکه. و سهم دختران دو ثلث ترکه (۲/۳) میباشد. در تناسب کردن اعداد سهم دختران (۴/۶) ترکه میشود که با جمع سهم دختران و پدر و مادر مازادی بر فرض نمیماند که بخواهد رد شود.
۱. کاتوزیان، ناصر، قانون مدنی در نظم حقوق کنونی، م۹0۹، تهران، انتشارات میزان.