ماده ۲۳ قانون مدنی

نکته ۱- منظور از اموالی که مالک خاص ندارند، اموالی است که مالک خاصی برای آن ها نمی توان شناخت، اعم از اینکه اصلا مالک نداشته باشند؛ مانند مباحات، یا مالکیت آن ها متعلق به عموم (جامعه) باشد؛ مانند مشترکات عمومی یا مالک خاصی داشته باشند ولی مالک مجهول باشد.[۲]

نکته ۲- اموالی که مالک خاص ندارند به سه دسته تقسیم می شوند:

۱) مشترکات یا اموال عمومی

← مشترکات یا اموال عمومی اموالی هستند که متعلق به عموم می باشند و مالک خاصی برای آن ها نیست. (مثال، موارد مذکور در مواد ۲۴ و ۲۵ قانون مدنی)[۱]

۲) مباحات

← اموالی که ملک اشخاص نمی‌باشد و افراد مردم می‌توانند آنها را مطابق مقررات مندرجه در این قانون و قوانین مخصوصه مربوطه به هر‌ یک از اقسام مختلفه آنها تَمَلُک کرده و یا از آنها استفاده کنند مُباحات نامیده می‌شود مثل اراضی مَوات یعنی زمین هائی که معطل افتاده و آبادی و کشت و‌ زَرع در آنها نباشد.(ماده ۲۷ قانون مدنی)

۳) اموال مجهول‌المالک

← اموالی هستند که در ملکیت اشخاص اند ولی مالک آن ها معلوم نیست و اعراض وی نیز مسلم نمی‌باشد.(ماده ۲۸ قانون مدنی)

نکته ۳- اموال و مشترکات عمومی دارای دو خصوصیت زیر می باشند:

اولا، تملک خصوصی آنها ممنوع است یعنی افراد نمی توانند آن ها را تملک نمایند.

ثانیا، استفاده انحصاری از آن ها نیز ممنوع است.[۲]