ماده ۵0۴ قانون مدنی

+ غَرس: درخت کاشتن

نکته ۱- مفاد این ماده با ماده ۵۴0 قانون مدنی تعارض دارد:

ماده ۵0۴ قانون مدنی ناظر به بقای بنا و درخت است؛ تاسیسی که پس از پایان مدت اجاره مدت‌ها باقی می‌ماند و اذن در ایجاد آن نیز با ملاحظه همین اقتضای دوام داده می‌شود و موجر را پای‌بند می‌کند. چنین اذنی تنها ایجاد اباحه نمی‌کند؛ به مستاجر حق داشتن بنا یا درخت را بر روی زمین می‌دهد.

ولی ماده ۵۴0 قانون مدنی ناظر به زراعت است، بر این پایه که تا پایان مدت مزارعه می‌رسد و از زمین کنده می‌شود. پس، اگر زراعت اتفاقاً نرسیده باشد، طبیعی است که عامل حقی بر ادامه انتفاع از زمین را ندارد و نمی‌تواند، برخلاف پیش‌بینی و بنای تراضی دو طرف، آن را در زمین نگاهدارد.

– بر مبنای این پیشنهاد، اگر در اجاره نیز موجر اذن به زراعتی دهد که به طور معمول تا پایان مدت اجاره آماده کندن می‌شود، پس از پایان اجاره باید ازاله شود، هرچند اتفاقاً نرسیده باشد.

– در مزارعه نیز، هرگاه برای زراعتی باشد که ریشه آن باقی می‌ماند یا تا پایان مزارعه نمی‌رسد، مزارع نمی‌تواند ازاله آن را بخواهد و باید حقی را که به عامل داده است محترم بدارد.[۱]